Vrijwilligerswerk beter tegen eenzaamheid dan gedacht
Een op de drie vrijwilligers die al eenzaam is, wordt minder eenzaam door vrijwilligerswerk (33 procent). Het doen van vrijwilligerswerk levert zelfs een grotere bijdrage aan het verminderen van hun eenzaamheid dan zij verwachtten. Van de mensen die zich eenzaam voelen, doet ruim een op de vijf (22 procent) geen vrijwilligerswerk omdat zij niet gevraagd worden. Dat blijkt uit onderzoek door TNS NIPO in opdracht van Coalitie Erbij in het kader van de Week tegen Eenzaamheid.
Bij ex-vrijwilligers is eenzaamheid duidelijk hoger dan bij mensen die nog steeds vrijwilligerswerk doen en bij mensen die nog nooit vrijwilligerswerk hebben gedaan, 32 procent van de ex-vrijwilligers geeft aan matig of sterk eenzaam te zijn tegenover 24 procent bij de overige twee groepen. Een deel van de mensen die vroeger vrijwilligerswerk hebben gedaan, is gestopt vanwege gezondheidsklachten. Mogelijk zijn zij eenzamer omdat ze door hun gezondheidssituatie minder goed in de maatschappij kunnen meedraaien dan ze zouden willen (en ook geen vrijwilligerswerk meer kunnen doen).
Eenzamen willen contacten opdoen
Voor zowel eenzame als niet-eenzame vrijwilligers zijn de redenen om vrijwilligerswerk te gaan doen hetzelfde: ze willen zich nuttig maken, het lijkt ze leuk werk, ze willen iets voor anderen betekenen en het geeft ze een goed gevoel. Sociale redenen om vrijwilligerswerk te gaan doen zijn voor eenzamen belangrijker dan voor niet-eenzamen. Eenzamen hopen vaker contacten op te doen (65% vs 49%) of ergens bij te horen (40% vs 24%).
Verwachtingen overtroffen
Wat men zocht in het werk, vindt men ook terug. Wat betreft motieven gerelateerd aan sociale aspecten, worden verwachtingen zelfs overtroffen bij de eenzame vrijwilliger. Zo levert het doen van vrijwilligerswerk zelfs een grotere bijdrage aan het verminderen van hun eenzaamheid dan zij van tevoren zouden verwachten. Het onderzoek laat onder meer zien dat 61 procent van de groep gezelligheid ervaart door het werk, 47 procent geeft aan ergens bij te horen, 46 procent komt vaker de deur uit, 48 procent breidt zijn sociale netwerk uit en maar liefst 60 procent krijgt meer zelfvertrouwen.
Niet gevraagd worden
Ruim een op de vijf (22 procent) eenzame niet-vrijwilligers doet geen vrijwilligerswerk omdat ze niet gevraagd worden. Andere redenen zijn (veel vaker dan bij niet-eenzame niet vrijwilligers) dat men zelf al genoeg problemen heeft zoals eenzaamheid, drempelvrees en een laag zelfvertrouwen en door gezondheidsklachten. Daarnaast is deze groep vaak onzeker en weten ze niet wat voor werk ze zouden kunnen doen. Tot slot stoppen eenzamen vaker dan niet-eenzamen met vrijwilligerswerk vanwege gezondheidsklachten en teleurstelling in het werk.
Actiever vragen dus!
“Het is goed om te weten dat een deel van de mensen die zich eenzaam voelt, geen vrijwilligerswerk doet omdat ze niet gevraagd worden en omdat ze zich onzeker voelen over wat ze zouden moeten doen. Organisaties die vrijwilligers nodig hebben kunnen hierop inspelen door actiever mensen te vragen, vrijwilligerswerk laagdrempeliger te maken en te laten zien dat ze de juiste begeleiding en ondersteuning bieden om de vrijwilligers hun werk succesvol te laten doen. Op die manier ontstaat er een win-win situatie: er komt een groter aanbod aan vrijwilligers en eenzame mensen worden uit hun isolement gehaald,” aldus Marius Ernsting, voorzitter van Vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk (NOV)